Çözümler

Buz Dağı (Iceberg) Emirleri Tespit Çözümü

Buz Dağı Emirleri

Borsalarda buz dağı emri, emir miktarının sadece bir kısmının (>buz dağının ucu) emir defterinde gösterildiği, kalanının ise gizli tutulduğu bir limitli emir tipidir. Emrin gösterilen kısmı gerçekleştikten sonra emir defterinde bir sonraki tranş gösterilir. Bu süreç, buz dağı emri tamamen gerçekleşene veya iptal edilene dek devam eder.

Buz Dağı Emirlerini Tespit Etmeye Yönelik dxFeed Çözümü

CME Borsasındaki buz dağı emirlerini tespit ve tahmin etmek için, dxFeed kendi geliştirdiği algoritmayı kullanmaktadır*:

CME’ye iki tür buz dağı emri iletmek mümkündür: native ve sentetik.

  • Native buz dağı emirleri borsanın kendisi tarafından yönetilmektedir. Yeni tranşlar, iletilmiş olan ilk emirde değişiklik yapılmak suretiyle devreye sokulmaktadır. Böylece, emrin ilk aldığı numara buz dağı emrinin yaşam süresi boyunca geçerli olmaktadır.
  • Sentetik buz dağı emirleri ise bağımsız yazılım üreticileri tarafından iletilmektedir. Bu şirketlerin altyapısı ile borsa altyapısı fiziki olarak birbirlerinden ayrıdır. Yazılım şirketleri buz dağı emrinin ilk halini parçalara bölmekte, tranşlar halinde borsaya göndermekte ve gerçekleşme durumunu takip etmektedir. Bu tranşlar, diğer piyasa üyeleri tarafından iletilen normal limitli emirlerden ayırt edilemezler.

Algoritmamız iki emir türünde de çalışmaktadır. Borsa tarafından işleme alınmaları bakımından, sentetik buz dağı emirleri normal limitli emirler ile aynıdır. Dolayısıyla, bunlar bazı varsayımlar üzerine inşa edilmiş keşif metodu ile tahmin edilebilmektedir. Native buz dağı emirlerinin ise tespit edilmesi mümkündür.

 

Bir gün içinde buz dağı emirlerinin tüm emirlere oranı (algoritmanın çıkarımı)

 

Bir işlem günü içindeki buz dağı uç nokta işlem hacimlerini ve tranş adedini aşağıda görebilirsiniz (algoritmanın çıkarımı):

Buz dağı uç nokta işlem hacim dağılımı
Tranş adet dağılımı

Bir buz dağı emri tespit edildiğinde, ilişkili olduğu emrin büyüklüğü tahmin edilebilmektedir.

dxFeed API

dxFeed piyasa veri iletimleri (gerçek zamanlı, gecikmeli veya tarihsel) analitik emir defterlerinin oluşturulmasını sağlamaktadır. dxFeed Java API’si tarafından sağlanan OrderBookModel (emir defter modeli), piyasa hareketlerinden oluşan bir veri seti üzerinden iyi kalitede analitik bir emir defteri oluşturmaktadır. Buz dağı emirleri AnalyticOrder (analitik emir) olarak sınıflandırılmaktadır. Bu sınıf oluşturulurken, yalın emir şu bilgiler ile zenginleştirilmektedir:

  • icebergPeakSize: Buz dağının ucunda görülen miktar
  • icebergHiddenSize: Modelin çıkarımına göre, buz dağı emrinin gizli tutulan kısmı
  • icebergExecutedSize: Buz dağı emrinin gerçekleşen kısmı

Örnekler

Native Buz Dağı

645752022466 numaralı bir emri izliyoruz. 11 birim (görünen) 2890,25 fiyattan girilmiş ve gerçekleşmiştir.

ask LIMIT 11 @ 2890.25
bid TRADE 3 @ 2890.25 (against 645752022495)
bid TRADE 4 @ 2890.25 (against 645752022505)
bid TRADE 4 @ 2890.25 (against 645752022508)

11’lik ikinci tranş emir defterine gelir. Bu noktada emrin bir buz dağı emri olduğu sonucuna vararak toplam büyüklüğünü (ve dolayısıyla gizli kısmını) tahmin ediyoruz ve bir AnalyticOrder oluşturuyoruz.

ask MODIFY 11 @ 2890.25
AnalyticOrder(icebergPeakSize = 11, icebergHiddenSize = 33, icebergExecutedSize = 11)
bid TRADE 2 @ 2890.25 (against 645752022518)
bid TRADE 9 @ 2890.25 (against 645752022532)

Ardından diğer tranşlar gelir, her birinin büyüklüğü farklı olabilir. Her yeni tranş tespit edildiğinde daha net bir tahmin yapılabilmektedir. Son tranş gerçekleştiğinde emir defterden kalkmış olur.

ask MODIFY 11 @ 2890.25
AnalyticOrder(icebergPeakSize = 11, icebergHiddenSize = 22, icebergExecutedSize = 22)
bid TRADE 6 @ 2890.25 (against 645752022593)
bid TRADE 3 @ 2890.25 (against 645752022594)
bid TRADE 4 @ 2890.25 (against 645752022602)
(...)
ask MODIFY 1 @ 2890.25
AnalyticOrder(icebergPeakSize = 1, icebergHiddenSize = 3, icebergExecutedSize = 46)
bid TRADE 1 @ 2890.25 (against 645752022639)
ask DELETE 1 @ 2890.25

Bu örnekte buz dağı emri 5 adet tranştan oluşmaktadır. Buz dağı uç noktasında emir büyüklüğü 11, toplamda ise 47’dir.

 

Sentetik Buz Dağı Emirleri

Sentetik buz dağı tranşları normal limitli emirlerdir. Özetle, eğer bir emir gerçekleşen daha önceki bir emirden çok kısa bir süre sonra, aynı miktarda ve aynı fiyattan geliyorsa, bir tranş olduğu kabul edilir. Native buz dağı emirlerinden şu noktalarda ayırt edilir:

  • Birden fazla emir tranş olma potansiyeli taşıdığı için, buz dağı emri 1 No.lu Şekilde görüldüğü üzere, bir ağ grafiği şeklinde görüntülenir. Burada icebergExecutedSize, grafik üzerindeki her bir tranş zincirinde gerçekleşen işlem miktarının toplamıdır.
  • Bu tespit süreci spekülatif nitelikte olduğu için, normal emirlerin buz dağı tranşları olarak değerlendirilme ihtimali bulunmaktadır. Bir zinciri buz dağı emri olarak değerlendirebilmek için, asgari bir tranş zincir uzunluk parametresi belirlenir (değer ne kadar büyükse, yanılma ihtimali o kadar azalmaktadır).

Sentetik buz dağı emirleri için uygulanan veri dağıtım modeli native buz dağı emirleri ile aynıdır.

Bir sentetik buz dağı emir grafiği. Aşağıda yazan sayılar emir numaraları, çizgiler üzerinde yazan sayılar ise saniye cinsiden tranşlar arasında geçen süredir:

 

 

Görseller

Belirlenen buz dağı emirleri
Olay akışının tamamı boyunca belirlenen buz dağı emirleri
Bir buz dağı emri içinde gerçekleşen emir akışının yakın planı

 

* CME Buz Dağı Emirleri Tespit ve Tahmin makalesi CC BY-NC-SA 4.0 sayılı lisans kapsamında yayınlanmakta olup, https://arxiv.org/abs/1909.09495 adresinden de ulaşılabilmektedir.